Step4とは? わかりやすく解説

STEP4

出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』 (2022/03/22 08:14 UTC 版)

遅延ポテンシャル」の記事における「STEP4」の解説

前節導出した、式(2-3-3)の常微分方程式を解く。 補題 4 (球対称グリーン関数)x-y-z空間上のスカラー関数 G ( x , y , z ) {\displaystyle G(x,y,z)} が、式(2-3-1)の解となる必要充分条件は、 G {\displaystyle G} が、以下の式(2-4-2)の形で表されることである。 G = a G a d v + b G r e t {\displaystyle G=aG_{\mathrm {adv} }+bG_{\mathrm {ret} }} (2-4-2) 但しa,bは、 a + b = 1 {\displaystyle a+b=1} (2-4-3) を充す定数であり、Gadv,Gretは、以下の式(2-4-4)、(2-4-5)で定まる関数である。 G a d v ( x , y , z , ω ) := exp ⁡ ( i k r ) − 4 π r {\displaystyle {G}_{\mathrm {adv} }(x,y,z,\omega ):={\frac {\exp(ikr)}{-4\pi r}}} (2-4-4) G r e t ( x , y , z , ω ) := exp ⁡ ( − i k r ) − 4 π r {\displaystyle {G}_{\mathrm {ret} }(x,y,z,\omega ):={\frac {\exp(-ikr)}{-4\pi r}}} (2-4-5) また、kは、式(2-3-4)で与えられ、rは、式(2-4-6)に定めるとおりである。 r ( x , y , z ) = x 2 + y 2 + z 2 {\displaystyle r(x,y,z)={\sqrt {{x}^{2}+{y}^{2}+{z}^{2}}}} (2-4-6) (1)常微分方程式の部まず、r≠0で式(2-3-1)を解く u ( r ) := r G ( Φ ( r , 0 , 0 ) , ω ) {\displaystyle u(r):=rG(\Phi (r,0,0),\omega )} (2-4-7) と置き、(2-3-1)式に代入すると、r≠0において、 d 2 u d r 2 ( r ) = − k 2 u ( r ) {\displaystyle {\frac {d^{2}u}{dr^{2}}}(r)=-{k}^{2}u(r)} (2-4-8) が得られる。この常微分方程式は、変数分離型なので、定数スカラー)a,bを用いて、 u ( r ) = a exp ⁡ ( i k r ) − 4 π + b exp ⁡ ( − i k r ) − 4 π {\displaystyle u(r)=a{\frac {\exp(ikr)}{-4\pi }}+b{\frac {\exp(-ikr)}{-4\pi }}} (2-4-9) と表される。 u ( r ) {\displaystyle u(r)} の定義より、 G ( Φ ( r , 0 , 0 ) , ω ) = a exp ⁡ ( i k r ) − 4 π r + b exp ⁡ ( − i k r ) − 4 π r {\displaystyle G(\Phi (r,0,0),\omega )=a{\frac {\exp(ikr)}{-4\pi r}}+b{\frac {\exp(-ikr)}{-4\pi r}}} (2-4-10) であるが、さらに、Gは、球対称性を持つため、θ,ρに依存せず、従って、任意のr,θ,ρ,ωに対して、 G ( Φ ( r , θ , ρ ) , ω ) = a exp ⁡ ( i k r ) − 4 π r + b exp ⁡ ( − i k r ) − 4 π r {\displaystyle G(\Phi (r,\theta ,\rho ),\omega )=a{\frac {\exp(ikr)}{-4\pi r}}+b{\frac {\exp(-ikr)}{-4\pi r}}} (2-4-11) が、r≠0において、球対称性を考慮したヘルムホルツ方程式の解だと判る(2)グリン関数の部次に、式(2-4-11)が、r=0において、式(2-3-3)の解となるような条件が、式(2-4-3)で与えられることを示す。 まず、 G a d v {\displaystyle G_{\mathrm {adv} }} について考える。 Gadvの両辺ラプラシアン作用させることを考える。 ∂ [ G a d v ] ∂ x = − 1 4 π r ( ∂ [ exp ⁡ ( i k r ) ] ∂ x ) + exp ⁡ ( i k r ) ∂ ∂ x [ − 1 4 π r ] {\displaystyle {\frac {\partial [{G}_{\mathrm {adv} }]}{\partial x}}={\frac {-1}{4\pi r}}\left({\frac {\partial [\exp(ikr)]}{\partial x}}\right)+\exp(ikr){\frac {\partial }{\partial x}}\left[{\frac {-1}{4\pi r}}\right]} = − i k x exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 2 + exp ⁡ ( i k r ) ∂ ∂ x [ − 1 4 π r ] {\displaystyle ={\frac {-ikx\exp(ikr)}{4\pi {r}^{2}}}+\exp(ikr){\frac {\partial }{\partial x}}\left[{\frac {-1}{4\pi r}}\right]} (2-4-12) 従って、 ∂ 2 G a d v2 x = ∂ ∂ x [ − i k x exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 2 ] + ∂ ∂ x [ exp ⁡ ( i k r ) ∂ ∂ x [ 1 − 4 π r ] ] {\displaystyle {\frac {{\partial }^{2}{G}_{\mathrm {adv} }}{{\partial }^{2}x}}={\frac {\partial }{\partial x}}\left[{\frac {-ikx\exp(ikr)}{4\pi {r}^{2}}}\right]+{\frac {\partial }{\partial x}}\left[\exp(ikr){\frac {\partial }{\partial x}}\left[{\frac {1}{-4\pi r}}\right]\right]} = − i 2 k 2 x 2 exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 3 + i k exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 2 +i k x 2 exp ⁡ ( i k r ) − 4 π r 3 + 2 i k x 2 exp ⁡ ( i k r ) − 4 π r 4 + exp ⁡ ( i k r ) ∂ 2 ∂ x 2 [ − 1 4 π r ] {\displaystyle ={\frac {-{i}^{2}{k}^{2}{x}^{2}\exp(ikr)}{4\pi {r}^{3}}}+{\frac {ik\exp(ikr)}{4\pi {r}^{2}}}+{\frac {-ik{x}^{2}\exp(ikr)}{-4\pi {r}^{3}}}+{\frac {2ik{x}^{2}\exp(ikr)}{-4\pi {r}^{4}}}+\exp(ikr){\frac {{\partial }^{2}}{\partial {x}^{2}}}\left[{\frac {-1}{4\pi r}}\right]} = k 2 x 2 exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 3 + exp ⁡ ( i k r ) ∂ 2 ∂ x 2 [ 1 4 π r ] − i k exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 2 + 3 i k x 2 exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 3 {\displaystyle ={\frac {{k}^{2}{x}^{2}\exp(ikr)}{4\pi {r}^{3}}}+\exp(ikr){\frac {{\partial }^{2}}{\partial {x}^{2}}}\left[{\frac {1}{4\pi r}}\right]-{\frac {ik\exp(ikr)}{4\pi {r}^{2}}}+{\frac {3ik{x}^{2}\exp(ikr)}{4\pi {r}^{3}}}} (2-4-13) 同様に、 ∂ 2 G a d v ∂ 2 y = k 2 y 2 exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 3 + exp ⁡ ( i k r ) ∂ 2 ∂ y 2 [ − 1 4 π r ] − i k exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 2 + 3 i k y 2 exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 3 {\displaystyle {\frac {{\partial }^{2}{G}_{\mathrm {adv} }}{{\partial }^{2}y}}={\frac {{k}^{2}{y}^{2}\exp(ikr)}{4\pi {r}^{3}}}+\exp(ikr){\frac {{\partial }^{2}}{\partial {y}^{2}}}\left[{\frac {-1}{4\pi r}}\right]-{\frac {ik\exp(ikr)}{4\pi {r}^{2}}}+{\frac {3ik{y}^{2}\exp(ikr)}{4\pi {r}^{3}}}} (2-4-14) ∂ 2 G a d v ∂ 2 z = k 2 z 2 exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 3 + exp ⁡ ( i k r ) ∂ 2 ∂ z 2 [ − 1 4 π r ] − i k exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 2 + 3 i k z 2 exp ⁡ ( i k r ) 4 π r 3 {\displaystyle {\frac {{\partial }^{2}{G}_{\mathrm {adv} }}{{\partial }^{2}z}}={\frac {{k}^{2}{z}^{2}\exp(ikr)}{4\pi {r}^{3}}}+\exp(ikr){\frac {{\partial }^{2}}{\partial {z}^{2}}}\left[{\frac {-1}{4\pi r}}\right]-{\frac {ik\exp(ikr)}{4\pi {r}^{2}}}+{\frac {3ik{z}^{2}\exp(ikr)}{4\pi {r}^{3}}}} (2-4-15) 以上から、 Δ [ G a d v ] = k 2 exp ⁡ ( i k r ) ( x 2 + y 2 + z 2 ) 4 π r 3 + 1 4 π exp ⁡ ( i k r ) Δ [ 1 r ] + {\displaystyle \Delta [{G}_{\mathrm {adv} }]={k}^{2}\exp(ikr){\frac {({x}^{2}+{y}^{2}+{z}^{2})}{4\pi {r}^{3}}}+{\frac {1}{4\pi }}\exp(ikr)\Delta [{\frac {1}{r}}]+} − 1 4 π 3 i k exp ⁡ ( i k r ) 1 r 2 + 3 i k exp ⁡ ( i k r ) x 2 + y 2 + z 2 r 3 r 3 {\displaystyle {\frac {-1}{4\pi }}3ik\exp(ikr){\frac {1}{{r}^{2}}}+3ik\exp(ikr){\frac {{x}^{2}+{y}^{2}+{z}^{2}}{{r}^{3}}}{{r}^{3}}} = − k 2 exp ⁡ ( i k r ) − 1 4 π r + exp ⁡ ( i k r ) Δ [ − 1 4 π r ] = − k 2 G a d v + Δ [ − 1 4 π r ] {\displaystyle =-{k}^{2}\exp(ikr){\frac {-1}{4\pi r}}+\exp(ikr)\Delta [{\frac {-1}{4\pi r}}]=-{k}^{2}{G}_{\mathrm {adv} }+\Delta [{\frac {-1}{4\pi r}}]} (2-4-16) 以上から、 D [ G a d v ] = exp ⁡ ( i k r ) Δ [ − 1 4 π r ] {\displaystyle D[{G}_{\mathrm {adv} }]=\exp(ikr)\Delta [{\frac {-1}{4\pi r}}]} (2-4-17a) 同様に、 D [ G r e t ] = exp ⁡ ( − i k r ) Δ [ − 1 4 π r ] {\displaystyle D[{G}_{\mathrm {ret} }]=\exp(-ikr)\Delta [{\frac {-1}{4\pi r}}]} (2-4-17b) となる。 ここで、ティラックのデルタ体積積分補足参照)より、 Δ [ − 1 4 π r ] = δ ( r ) {\displaystyle \Delta \left[{\frac {-1}{4\pi r}}\right]=\delta (r)} (2-4-18) であり、さらに、 exp ⁡ ( i k r ) δ ( r ) = { 0 exp ⁡ ( i k r ) if  r ≠ 0 ∞ exp ⁡ ( i k 0 ) if  r = 0. = { 0 if  r ≠ 0 ∞ if  r = 0. = δ ( r ) {\displaystyle \exp(ikr)\delta (r)={\begin{cases}0\exp(ikr)&{\text{if }}r\neq 0\\\infty \exp(ik0)&{\text{if }}r=0.\end{cases}}={\begin{cases}0&{\text{if }}r\neq 0\\\infty &{\text{if }}r=0.\end{cases}}=\delta (r)} (2-4-19a) exp ⁡ ( − i k r ) δ ( r ) = δ ( r ) {\displaystyle \exp(-ikr)\delta (r)=\delta (r)} (2-4-19b) である。従って、式(2-4-2)の左辺にDを作用させると、 D G a d v = δ 3 ( r ) {\displaystyle DG_{\mathrm {adv} }=\delta ^{3}({\boldsymbol {r}})} (2-4-20a) D G r e t = δ 3 ( r ) {\displaystyle DG_{\mathrm {ret} }=\delta ^{3}({\boldsymbol {r}})} (2-4-20b) D [ G ] = a D [ G a d v ] + b D [ G r e t ] = ( a + b ) δ 3 ( r ) {\displaystyle D[G]=aD[G_{\mathrm {adv} }]+bD[G_{\mathrm {ret} }]=(a+b)\delta ^{3}({\boldsymbol {r}})} (2-4-20c) であることから、式(2-4-3)の係数条件満たされれば、式(2-4-2)の G {\displaystyle G} は、 r = 0 {\displaystyle r=0} においても、球対称性を考慮したヘルムホルツ方程式の解であることが判った充分性については、常微分方程式解の一意性より自明であろう

※この「STEP4」の解説は、「遅延ポテンシャル」の解説の一部です。
「STEP4」を含む「遅延ポテンシャル」の記事については、「遅延ポテンシャル」の概要を参照ください。

ウィキペディア小見出し辞書の「Step4」の項目はプログラムで機械的に意味や本文を生成しているため、不適切な項目が含まれていることもあります。ご了承くださいませ。 お問い合わせ



英和和英テキスト翻訳>> Weblio翻訳
英語⇒日本語日本語⇒英語
  

辞書ショートカット

すべての辞書の索引

「Step4」の関連用語

Step4のお隣キーワード
検索ランキング

   

英語⇒日本語
日本語⇒英語
   



Step4のページの著作権
Weblio 辞書 情報提供元は 参加元一覧 にて確認できます。

   
ウィキペディアウィキペディア
Text is available under GNU Free Documentation License (GFDL).
Weblio辞書に掲載されている「ウィキペディア小見出し辞書」の記事は、Wikipediaの遅延ポテンシャル (改訂履歴)の記事を複製、再配布したものにあたり、GNU Free Documentation Licenseというライセンスの下で提供されています。

©2024 GRAS Group, Inc.RSS