例 III: 三角関数の積分とは? わかりやすく解説

Weblio 辞書 > 辞書・百科事典 > ウィキペディア小見出し辞書 > 例 III: 三角関数の積分の意味・解説 

例 III: 三角関数の積分

出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』 (2020/06/30 22:43 UTC 版)

複素線積分」の記事における「例 III: 三角関数の積分」の解説

三角関数を含む積分に対してある種代入行って複素有理関数へと変換することで積分値算出できる場合がある。 例として次のような積分考える。 ∫ − π π 1 1 + 3 ( cos ⁡ t ) 2 d t . {\displaystyle \int _{-\pi }^{\pi }{1 \over 1+3(\cos {t})^{2}}\,dt.} z = eit変数変換する。 cost = 1 2 ( e i t + e − i t ) = 1 2 ( z + 1 z ) {\displaystyle \cos t={1 \over 2}\left(e^{it}+e^{-it}\right)={1 \over 2}\left(z+{1 \over z}\right)} および d z d t = i z ,   d t = d z i z {\displaystyle {dz \over dt}=iz,\ dt={dz \over iz}} であることを思い出すと、代入により積分次のように書き直せる。C は単位円周。 ∮ C ⁡ 1 1 + 3 ( 1 2 ( z + 1 z ) ) 2 d z i z = ∮ C ⁡ 1 1 + 3 4 ( z + 1 z ) 2 1 i z d z = ∮ C ⁡ − i z + 3 4 z ( z + 1 z ) 2 d z = − i ∮ C ⁡ 1 z + 3 4 z ( z 2 + 2 + 1 z 2 ) d z = − i ∮ C ⁡ 1 z + 3 4 ( z 3 + 2 z + 1 z ) d z = − i ∮ C ⁡ 1 3 4 z 3 + 5 2 z + 3 4 z d z = − i ∮ C ⁡ 4 3 z 3 + 10 z + 3 z d z = − 4 i ∮ C ⁡ 1 3 z 3 + 10 z + 3 z d z = − 4 i ∮ C ⁡ z 3 z 4 + 10 z 2 + 3 d z = − 4 i ∮ C ⁡ z 3 ( z + 3 i ) ( z − 3 i ) ( z + i 3 ) ( z − i 3 ) d z = − 4 3 i ∮ C ⁡ z ( z + 3 i ) ( z − 3 i ) ( z + i 3 ) ( z − i 3 ) d z . {\displaystyle {\begin{aligned}\oint _{C}{1 \over 1+3({1 \over 2}(z+{1 \over z}))^{2}}\,{dz \over iz}&=\oint _{C}{1 \over 1+{3 \over 4}(z+{1 \over z})^{2}}{1 \over iz}\,dz\\&=\oint _{C}{-i \over z+{3 \over 4}z(z+{1 \over z})^{2}}\,dz\\&=-i\oint _{C}{1 \over z+{3 \over 4}z(z^{2}+2+{1 \over z^{2}})}\,dz\\&=-i\oint _{C}{1 \over z+{3 \over 4}(z^{3}+2z+{1 \over z})}\,dz\\&=-i\oint _{C}{1 \over {3 \over 4}z^{3}+{5 \over 2}z+{3 \over 4z}}\,dz\\&=-i\oint _{C}{4 \over 3z^{3}+10z+{3 \over z}}\,dz\\&=-4i\oint _{C}{1 \over 3z^{3}+10z+{3 \over z}}\,dz\\&=-4i\oint _{C}{z \over 3z^{4}+10z^{2}+3}\,dz\\&=-4i\oint _{C}{z \over 3(z+{\sqrt {3}}i)\left(z-{\sqrt {3}}i\right)\left(z+{\frac {i}{\sqrt {3}}}\right)\left(z-{\frac {i}{\sqrt {3}}}\right)}\,dz\\&=-{4 \over 3}i\oint _{C}{z \over (z+{\sqrt {3}}i)(z-{\sqrt {3}}i)\left(z+{\frac {i}{\sqrt {3}}}\right)\left(z-{\frac {i}{\sqrt {3}}}\right)}\,dz.\end{aligned}}} 考え必要がある特異点は 3−1/2i, −3−1/2i の2つである。 C1 を 3−1/2i を囲む小さな円周C2−3−1/2i を囲む小さな円周として、以下のように計算できる。 − 4 3 i [ ∮ C 1 ⁡ z ( z + 3 i ) ( z − 3 i ) ( z + i 3 ) z − i 3 d z + ∮ C 2 ⁡ z ( z + 3 i ) ( z − 3 i ) ( z − i 3 ) z + i 3 d z ] = − 4 3 i [ 2 π i ( z ( z + 3 i ) ( z − 3 i ) ( z + i 3 ) ) | z = i 3 + 2 π i ( z ( z + 3 i ) ( z − 3 i ) ( z − i 3 ) ) | z = − i 3 ] = 8 π 3 [ i 3 ( i 3 + 3 i ) ( i 33 i ) ( i 3 + i 3 ) + − i 3 ( − i 3 + 3 i ) ( − i 33 i ) ( − i 3i 3 ) ] = 8 π 3 [ i 3 ( 4 3 i ) ( − 2 i 3 ) ( 2 3 i ) + − i 3 ( 2 3 i ) ( − 4 3 i ) ( − 2 3 i ) ] = 8 π 3 [ i 3 i ( 4 3 ) ( 2 3 ) ( 2 3 ) + − i 3 − i ( 2 3 ) ( 4 3 ) ( 2 3 ) ] = 8 π 3 [ 1 3 ( 4 3 ) ( 2 3 ) ( 2 3 ) + 1 3 ( 2 3 ) ( 4 3 ) ( 2 3 ) ] = 8 π 3 [ 1 3 16 3 3 + 1 3 16 3 3 ] = 8 π 3 [ 3 16 + 3 16 ] = π . {\displaystyle {\begin{aligned}&-{\frac {4}{3}}i\left[\oint _{C_{1}}{\frac {\frac {z}{(z+{\sqrt {3}}i)(z-{\sqrt {3}}i)\left(z+{\frac {i}{\sqrt {3}}}\right)}}{z-{\frac {i}{\sqrt {3}}}}}\,dz+\oint _{C_{2}}{\frac {\frac {z}{(z+{\sqrt {3}}i)(z-{\sqrt {3}}i)\left(z-{\frac {i}{\sqrt {3}}}\right)}}{z+{\frac {i}{\sqrt {3}}}}}\,dz\right]\\&=-{\frac {4}{3}}i\left[2\pi i\left({\frac {z}{(z+{\sqrt {3}}i)(z-{\sqrt {3}}i)(z+{\frac {i}{\sqrt {3}}})}}\right){\Bigg |}_{z={\frac {i}{\sqrt {3}}}}+2\pi i\left({\frac {z}{(z+{\sqrt {3}}i)(z-{\sqrt {3}}i)(z-{\frac {i}{\sqrt {3}}})}}\right){\Bigg |}_{z=-{\frac {i}{\sqrt {3}}}}\right]\\&={\frac {8\pi }{3}}\left[{\frac {\frac {i}{\sqrt {3}}}{({\frac {i}{\sqrt {3}}}+{\sqrt {3}}i)({\frac {i}{\sqrt {3}}}-{\sqrt {3}}i)({\frac {i}{\sqrt {3}}}+{\frac {i}{\sqrt {3}}})}}+{\frac {-{\frac {i}{\sqrt {3}}}}{(-{\frac {i}{\sqrt {3}}}+{\sqrt {3}}i)(-{\frac {i}{\sqrt {3}}}-{\sqrt {3}}i)(-{\frac {i}{\sqrt {3}}}-{\frac {i}{\sqrt {3}}})}}\right]\\&={\frac {8\pi }{3}}\left[{\frac {\frac {i}{\sqrt {3}}}{({\frac {4}{\sqrt {3}}}i)(-{\frac {2}{i{\sqrt {3}}}})({\frac {2}{{\sqrt {3}}i}})}}+{\frac {-{\frac {i}{\sqrt {3}}}}{({\frac {2}{\sqrt {3}}}i)(-{\frac {4}{\sqrt {3}}}i)(-{\frac {2}{\sqrt {3}}}i)}}\right]\\&={\frac {8\pi }{3}}\left[{\frac {\frac {i}{\sqrt {3}}}{i({\frac {4}{\sqrt {3}}})({\frac {2}{\sqrt {3}}})({\frac {2}{\sqrt {3}}})}}+{\frac {-{\frac {i}{\sqrt {3}}}}{-i({\frac {2}{\sqrt {3}}})({\frac {4}{\sqrt {3}}})({\frac {2}{\sqrt {3}}})}}\right]\\&={\frac {8\pi }{3}}\left[{\frac {\frac {1}{\sqrt {3}}}{({\frac {4}{\sqrt {3}}})({\frac {2}{\sqrt {3}}})({\frac {2}{\sqrt {3}}})}}+{\frac {\frac {1}{\sqrt {3}}}{({\frac {2}{\sqrt {3}}})({\frac {4}{\sqrt {3}}})({\frac {2}{\sqrt {3}}})}}\right]\\&={\frac {8\pi }{3}}\left[{\frac {\frac {1}{\sqrt {3}}}{\frac {16}{3{\sqrt {3}}}}}+{\frac {\frac {1}{\sqrt {3}}}{\frac {16}{3{\sqrt {3}}}}}\right]\\&={\frac {8\pi }{3}}\left[{\frac {3}{16}}+{\frac {3}{16}}\right]=\pi .\end{aligned}}}

※この「例 III: 三角関数の積分」の解説は、「複素線積分」の解説の一部です。
「例 III: 三角関数の積分」を含む「複素線積分」の記事については、「複素線積分」の概要を参照ください。

ウィキペディア小見出し辞書の「例 III: 三角関数の積分」の項目はプログラムで機械的に意味や本文を生成しているため、不適切な項目が含まれていることもあります。ご了承くださいませ。 お問い合わせ



英和和英テキスト翻訳>> Weblio翻訳
英語⇒日本語日本語⇒英語
  

辞書ショートカット

すべての辞書の索引

「例 III: 三角関数の積分」の関連用語

例 III: 三角関数の積分のお隣キーワード
検索ランキング

   

英語⇒日本語
日本語⇒英語
   



例 III: 三角関数の積分のページの著作権
Weblio 辞書 情報提供元は 参加元一覧 にて確認できます。

   
ウィキペディアウィキペディア
Text is available under GNU Free Documentation License (GFDL).
Weblio辞書に掲載されている「ウィキペディア小見出し辞書」の記事は、Wikipediaの複素線積分 (改訂履歴)の記事を複製、再配布したものにあたり、GNU Free Documentation Licenseというライセンスの下で提供されています。

©2025 GRAS Group, Inc.RSS