分割の数詞

ウィキペディア小見出し辞書

分割の数詞

出典: フリー百科事典『ウィキペディア（Wikipedia）』 (2022/01/02 01:40 UTC 版)

「ラテン語の数詞」の記事における「分割の数詞」の解説

「分割の数詞」(partitives)は格変化する形容詞である。例：singulārius「一つの部分から成る」「単一の」、bīnārius「二つの部分から成る」、ternārius「三つの部分から成る」、quaternārius「四つの部分から成る」など。 1 I singulārius 11 XI ūndēnārius 21 XXI vīcēnārius ūninārius 101 CI centēnārius ūninārius 2 II bīnārius 12 XII duodēnārius 22 XXII vīcēnārius bīnārius 200 CC ducēnārius 3 III ternārius 13 XIII tredēnārius 30 XXX trīcēnārius 300 CCC trecēnārius 4 IV quaternārius 14 XIV quattuordēnārius 40 XL quādrāgēnārius 400 CD quadringēnārius 5 V quīnārius 15 XV quīndēnārius 50 L quīnquāgēnārius 500 D quīngēnārius 6 VI sēnārius 16 XVI sēdēnārius 60 LX sexāgēnārius 600 DC sescēnārius 7 VII septēnārius 17 XVII septendēnārius 70 LXX septuāgēnārius 700 DCC septingēnārius 8 VIII octōnārius 18 XVIII duodēvīcēnārius 80 LXXX octōgēnārius 800 DCCC octingēnārius 9 IX novēnārius 19 XIX ūndēvīcēnārius 90 XC nōnāgēnārius 900 CM nōngēnārius 10 X dēnārius 20 XX vīcēnārius 100 C centēnārius 1000 M mīllēnārius 時に特殊な意味を持つことがある。例えば、短長格(iambus)の韻文で「短長3歩格（6歩格）」(sēnārius)とは、短長6歩格の一種で、通常、口語のローマ喜劇で用いられた。他に、septēnāriusやoctōnāriusと呼ばれる歩格もある。 dēnārius（1デナリウス）は10アス（後に16アス)に相当する銀貨1枚のことを指した。金貨のdēnāriusも存在し、1デナリウスの銀貨25枚分に相当した。銀貨のデナリウスは新約聖書にも日当の支払いの文脈で登場する。